Artist: Pieter & Gustaaf Oosterhuis

Kanaalgedeelte tusschen den Leidsche Rijn en den Vaartschen Rijn.

Lichtdruk, formaat 26x34cm, droogverlijmd op karton waarop boven- en onderschrift gedrukt is, formaat 48x65cm.

Elevator, waarmede de van elders uit het kanaal gebaggerde grond uit de grondbakken wordt opgebracht en onder bijvoeging van door een centrifugaal pomp opgevoerd water over den nieuwen westelijken dijk gespoeld wordt, op daarachter gelegen omkaad terrein. 12 November 1886.

Standpunt op den oostelijke kanaaldijk bezuiden den evelator.

Phot. P. Oosterhuis – Amsterdam.

Pieter Oosterhuis (1816-1885) was een Nederlandse pionier van de fotografie. Hij maakte veel stadsgezichten van Amsterdam, maar ook industriebeelden van waterbouwkundige werken en bruggen.

Oosterhuis werd door zijn vader opgeleid als kunstschilder, maar in 1851 vestigde hij zich als Daguerreotypie fotograaf. Hij opende een fotoatelier aan de Amsterdamse Achterburgwal en korte tijd later aan de Voorburgwal, bij het Spui.

Aanvankelijk maakte Oosterhuis vooral portretten, maar eind jaren 1850 begon hij, als een eerste in Nederland, met het maken van stereofoto’s en stadsgezichten voor de commerciële verkoop. In de jaren 1860 werkte hij daartoe samen met fotograaf Dirk Niekerk (1824-1881), met wie hij in 1864 een gezamenlijk atelier opende aan de Plantage Middenlaan. Later maakte Oosterhuis ook naam met opnames van waterbouwkundige werken en bruggen, die hij maakte in opdracht. Daarmee wordt hij tevens beschouwd als de eerste industriële fotograaf in Nederland. Hij maakte groot formaat glasnegatieven en bereikte met het bewerkelijke procedé en het grote moeilijk hanteerbare materiaal van die tijd een hoge kwaliteit. Zijn foto’s vallen op door de sterke compositie, als geleerd tijdens zijn opleiding als kunstschilder.

Van 1872 tot 1880 was Oosterhuis penningmeester van de Amsterdamsche Photographen Vereeniging, die tevens uitgever was van het Tijdschrift voor Photographie. Naar aanleiding van de Internationale tentoonstelling der Amsterdamsche Photographen Vereeniging kreeg Oosterhuis in 1877 de Gouden Medaille van de stad Amsterdam toegekend.

Hij overleed in 1885, waarna zijn zoon Gustaaf Oosterhuis, die al lang daarvoor met zijn vader samenwerkte, de fotografiefirma voortzette.

Van Gustaaf kan gezegd worden dat hij zeker in technisch en artistiek opzicht de fotografie van zijn vader evenaarde, met dien verstande, dat hij profiteerde van de verbeterde stand van de fotografische techniek. Werkzaamheden die Gustaaf vóór 1900 heeft vastgelegd zijn onder meer de bouw van de Westergasfabriek in Amsterdam (1885). Dit is een bijzonder mooie serie foto’s waarin Gustaaf zijn onderwerp compositorisch goed tot zijn recht liet komen en het een theatraal effect gaf. Uit deze serie blijkt terdege dat Gustaaf al in 1885 het métier volledig beheerste en zijn onderwerpen nadrukkelijk van een persoonlijk stempel voorzag. Behalve incidentele foto’s van grootschalige gemeentewerken in Amsterdam in de jaren na 1885 is er een serie foto’s van groot formaat van de bouw van het Amsterdam-Merwedekanaal (deze foto is een onderdeel van dat project). De werkzaamheden aan dit kanaal in de periode 1887-1892 en de daarmee gepaard gaande aanleg van bruggen, sluizen, stoomgemalen en het omleggen van het bestaande spoorwegtraject, zijn gefotografeerd op lokaties nabij Gorinchem, Maarssen, Breukelen, Nigtevecht, Weesp en Amsterdam. Alleen de bouw van de stalen spoorwegbrugoverspanningen bij de aanleg van het Amsterdam-Merwedekanaal zijn door J.G. Hameter gefotografeerd. Gustaaf nam de rest van de werkzaamheden voor zijn rekening.

Voor meer informatie; klik hier.

Collecties

Werken van Oosterhuis bevinden zich in diverse grote Nederlandse musea, waaronder het Rijksmuseum, Scheepvaart Museum en het Tropenmuseum te Amsterdam, en het Teylers Museum in Haarlem. In Amsterdam is, op IJburg,  een straat naar hem vernoemd.