Artist:: Annemie Wolff (1906-1994)

Amsterdam, Amstel (1955)

Fine art pigmentprint, size 35x55cm, edition of 30.

Annemie Wolff (1906, Laufen an der Salzach, Beieren) vestigt zich in 1930 als zelfstandig fotograaf in München. Haar basisopleiding ontving zij aan een katholiek meisjesinternaat bij Berchtesgaden, en daarna een lyceum. Later zou zij verklaren dat zij fotografie in de praktijk leerde. In München ontmoet zij Helmuth Wolff (1895, Berlijn) die op dat moment daar als zelfstandig architect werkzaam is. Twee jaar later, in 1932, trouwen zij. Direct na de machtsovername door Adolf Hitler vluchten de joodse Helmuth Wolff samen met zijn vrouw naar Nederland. Zij wonen aanvankelijk op Stadionkade 12 in Amsterdam, en uiteindelijk op de Noorder Amstellaan 157 (tegenwoordig Churchilllaan). Aanvankelijk werkt Annemie Wolff freelance voor het weekblad Libelle, en vrij snel daarna ook voor de Gemeente, waarvoor zij de Amsterdamse havens en de luchthaven Schiphol fotografeert.

Helmuth Wolff start het tijdschrift ‘Kleinbeeld-Foto’, een maandblad voor de amateur en beroeps kleinbeeldfotograaf, waaraan ook Erich Salomon meewerkt.

Op 15 mei 1940, vlak na de inval de Duitsers, doen Helmuth en Annemie een zelfmoord poging. Helmuth overleeft het niet. Annemie blijft alleen achter.

In haar huiskamer richt zij en studio in, waarin zij in totaal 440 mensen portretteert, waarvan ca. de helft joden die kort daarna door de nazi’s werden afgevoerd. Vanaf 1944 werkt Annemie ook voor de Ondergedoken Camera, die onderleiding van Fritz Kahlenberg de bezetting documenteerde.

Na de oorlog werkte Annemie nog tot 1963 weer voor de gemeente Amsterdam als publiciteitsfotograaf voor het havenbedrijf. En zij reist veel, in Nederland, in Europa en naar Libanon, Syrië, Jordanië en Israël.

Zij overlijdt op 2 februari 1994.

Literatuur:

Uit de vergetelheid: De herontdekte fotografie van Annemie en Helmuth Wolff, auteur Simon B. Kool, uitg. Lecturis, 2017

Op de foto in oorlogstijd; Studio Wolff, 1943, auteurs Tamara Becker, An Huitzing, uitg. Lecturis, 2017

Nog even lang de fotograaf | Last Portraits, filmdocumentaire Rudi Boon, 2015